“Je mag GEEN hapje broccoli eten!!!!” zei ik vroeger wel eens met een grote glimlach tegen de kinderen toen ze klein waren en ik juist wél wilde dat ze een hapje broccoli gingen eten. Als ze dan het spelletje doorkregen, keken ze me met een grijns aan en staken een stukje broccoli in hun mond. “Stouterd, ik zei toch dat je géén hapje broccoli mocht nemen!” reageerde ik dan lachend. En ik vervolgde: “Waag het níet NOG een stukje op te eten want dan zwaait er wat…!” Voor ik het wist was de broccoli op en had iedereen een leuke maaltijd gehad.
Een tijdje geleden leerde ik hoe dit heet (het juist WEL doen wat NIET mag). Het is een bekend psychologisch fenomeen dat je ‘reactantie’ noemt.
Wanneer je iets niet mag doen…
Victor Mids legt in het filmpje ‘Druk NIET op de rode knop’ van een aflevering van Mindf*ck, goed uit hoe dat komt:
Alles wat niet mag doen we dubbel zo graag. We willen vaak zo veel mogelijk keuzevrijheid en zodra iets niet mag hebben we het gevoel dat die vrijheid ons wordt ontnomen. Daarnaast is het ook heel moeilijk voor je brein om negatieve woorden te begrijpen. Denk maar eens NIET aan een roze gorilla. Het eerste wat je dan doet is dus TOCH aan een roze gorilla denken. Dingen die dus niet mogen, zijn voor je brein dus dubbel zo aantrekkelijk. En dát geldt voor ieder brein.
Super interessant vind ik, hoe dit werkt!
Reactantie en pubers
Zou het ook bij pubers werken, vroeg ik me toen af. Reactantie op een positieve manier ‘gebruiken’ bij pubers. En dan niet voor het eten van hapjes broccoli J… (eigenlijk een soort van OMDENKEN)
Pubers vinden, net als peuters, autonomie en keuzevrijheid extra belangrijk. Ze ontdekken zichzelf en vinden uit wat zíj́ belangrijk vinden en waar ze voor staan. Een leeftijd waar je als ouder extra vaak “NEE” hoort van je kind waar je heel graag “JA” had willen horen.
Plotseling realiseerde ik me, dat een paar weken geleden die reactantie eigenlijk al zo had gewerkt. Bij de motivatie van mijn dochter…
Mijn dochter had op dat moment heel veel moeite om aan het werk te gaan voor haar schoolexamens die eraan zaten te komen. Ze zat wel boven maar er kwam niets uit haar handen.
Tijdens een gesprekje dat ik met haar had, vertelde ik haar (wat trouwens ook écht zo is!) dat ik het eigenlijk ook wel fíj́n zou vinden als ze dit jaar zou zakken…
Niet dat ik haar niet gun om te slagen, want natuurlijk wil ik dat het allerliefste voor haar! Maar als ze niet slaagt dan blijft ze nog een jaartje langer bij ons wonen en dat vind ik eigenlijk wel gezelliger…
Met een glimlach antwoorde ze dat ze dat heel goed snapte, maar dat ze écht wel wilde slagen. Daarna we kletsten nog even verder. Na een paar minuten kwam ze ermee dat ze morgen écht zou gaan beginnen met leren voor haar schoolexamen. Daar waar ik anders het gesprek mee zou beginnen (“Moet je niet eens beginnen met leren?!”) had ik daar dit keer in het hele gesprek niets over gezegd…
En… wat denk je??
Ze deed het. Ze begon hard te leren de dag erna. En niet 1 dag maar tot en met de SE-week.
Dus eigenlijk had ze gewerkt omdat ze iets NIET wilde laten gebeuren. Ze wilde NIET nog een jaar thuis wonen… Zelfs niet terwijl ze het echt heel leuk zegt te hebben bij ons 😉
Nu maar hopen dat haar motivatie goed blijft…! Of stiekem toch liever niet…???
Ik ben benieuwd of jij wel eens reactantie op een positieve manier (bewust of onbewust) gebruikt bij je puber.
Meer weten over motivatie van je kind. Kijk dan eens naar de Oudercursus Huiswerkbegeleiding & Motivatie.