Tijdens de oudercursus van twee dagen terug, ging het over motivatie. Nadat we het hadden gehad over het hebben van verwachtingen, stelde een ouder een interessante vraag. Omdat er waarschijnlijk meer ouders zijn die met deze vraag (of soortgelijke vragen) worstelen, hier het antwoord dat ik gaf.
De vraag die gesteld werd was:
“Mijn zoon haalt naar mijn idee lage cijfers omdat hij er te weinig voor leert. Het leren zelf heeft hij nog niet onder de knie. Hij verwijt ons in het heetst van de strijd dat wij te veel van hem verwachten. Wij geven inderdaad aan dat hij meer in zijn mars heeft, maar hij start steeds te laat. Hoe buigen we dit om?”
Mijn antwoord was ongeveer dit en bestaat uit 3 stappen:
Stap 1: een gesprek
Allereerst zou ik een gesprek met je zoon aangaan over twee dingen uit je vraag.
Over ‘naar mijn idee lage cijfers’ en ‘Hij vindt dat we te veel van hem verwachten/ wij geven aan dat hij meer in zijn mars heeft’.
Het stukje ‘naar mijn idee lage cijfers’ roept bij mij een paar vragen op: Is het ook het idee van je zoon? Vindt je zoon zijn cijfers ook laag? Welke cijfers wil je zoon halen? Is hij tevreden met de cijfers die hij haalt? Is jouw ambitie anders dan die van je zoon?
Het is belangrijk om te weten wat je zoon hierover denkt. Als hij namelijk tevreden is met de cijfers die hij haalt kun je als ouder hoog en laag springen maar zal hij geen hogere cijfers gaan halen.
Verder zou ik het in het gesprek hebben over verwachtingen. Dat is het deel uit je vraag ‘Hij vindt dat we te veel van hem verwachten/ wij geven aan dat hij meer in zijn mars heeft’. Ik zou willen weten of hij zijn capaciteiten écht lager inschat dan dat jullie doen. Hoe zit het met zijn zelfbeeld? Wat denkt hij dat hij kan? Je zoon zegt dat jullie te veel van hem verwachten ‘in het heetst van de strijd’. Vindt hij dit ook op andere momenten of alleen op dat moment dat jullie strijd hebben hierover? Als het laatste het geval is dan kan dit betekenen dat het een uitvlucht is om verantwoordelijkheid bij jullie te leggen wanneer iets lastig is en confronterend. Kortom voer een open en geïnteresseerd gesprek over ambities en verwachtingen.
Stap 2: ervaren
De tweede stap is je zoon dingen laten ervaren.
Wanneer je als ouder (ongevraagd) advies geeft heeft dat zelden tot nooit het gewenste effect. Wat wel werkt is zelf tegen iets aanlopen en het daarna zelf oplossen.
Stel dat jij ziet dat je kind te laat begint met leren voor een toets. Je zegt dat tegen je kind en je zegt daarbij dat “het beter eerder kan beginnen want dan haal je hogere cijfers en dan heb je minder stress.” De vraag is of je kind dat van je aan gaat nemen en gaat veranderen. (Zeker pubers zijn geneigd dingen zelf te willen bepalen en het af te toe juist niet te doen omdat jij dat als ouder zegt…)
Als je kind je advies wél ter harte neemt, dan neem je op dat moment ook het zelf oplossend vermogen en verantwoordelijkheid van je kind weg en daarmee een deel van het zelfvertrouwen…
Iedereen leert het meeste door dingen te ervaren en zelf met oplossingen te komen i.p.v. dat iemand anders je gaat vertellen wat je ‘fout’ doet en hoe je het anders moet doen.
Hóe je kind dan gaat ervaren dat het bijvoorbeeld te laat begint met leren, is vervolgens de vraag.
Dat kan door hem bijvoorbeeld onvoldoendes te laten halen, te laat iets in te laten leveren en een boze docent te hebben of stress te hebben vlak voor een toets.
Na een negatieve ervaring zal hij veel eerder geneigd zijn dingen te willen veranderen.
Dan volgt daarna de derde stap: nog een gesprek.
Stap 3: een gesprek
In dat gesprek gaat het over manieren om die negatieve ervaring in de toekomst te voorkomen. Dus minder onvoldoendes, geen boze docenten, minder stress voor een toets. Ga op zoek naar de mogelijke oplossingen voor het probleem.
Vraag hem welke manieren hij zelf kan bedenken hiervoor. Doe zelf zo min mogelijk suggesties. Eigen oplossingen zullen het snelste worden uitgeprobeerd. Geef hem vervolgens de tijd en ruimte dit uit te proberen en bespreek of het gelukt is. Zo niet dan gaat hij iets anders proberen.
Samenvattend:
Het gesprek aangaan en daarbij kijken of het klopt wat jij denkt dat er aan de hand is en wat je zoon denkt en wil. Zelf dingen laten ervaren en tegenaan laten lopen. Vervolgens weer een gesprek aangaan, mogelijke oorzaak/oorzaken achterhalen en je kind zoveel mogelijk zelf oplossingen laten aandragen.
Op naar een zelfstandig, gemotiveerd en zelfverantwoordelijk lerend kind!
Wil je meer weten over de oudercursus klik dan hier